Wyrównajmy ścieżki rowerowe

Stowarzyszenie Forum Rozwoju Przemyśla wnioskuje o:

• zmianę technologii wykonania ścieżek rowerowych wzdłuż budowanej obwodnicy oraz innych nowobudowanych i projektowanych ścieżek,
• powołanie komisji Komisji ds. Infrastruktury Rowerowej,
• wprowadzenie standardów planowania, projektowania i budowy ścieżek rowerowych,
• powołanie przez Prezydenta pełnomocnika ds. infrastruktury rowerowej - urzędnika miejskiego odpowiadającego za współpracę ze stowarzyszeniami w zakresie planowania i nadzoru projektowanych i budowanych ścieżek rowerowych.

Dlaczego wnioskujemy o zmianę technologii wykonania ścieżek rowerowych?

Według dokumentacji projektowej ścieżki wzdłuż obwodnicy mają być wybudowane z kostki brukowej, niefazowanej. Nie napawa optymizmem także sposób i jakość wykonania dotychczas wybudowanych ścieżek (przykładem może być ścieżka wzdłuż Sanu, obok Galerii Sanowej i wiele innych). W opinii rowerzystów kostka brukowa, nawet niefazowana nie jest najlepszym materiałem do budowy ścieżek przede wszystkim ze względu na komfort przyszłych użytkowników.

Przytaczamy podstawowe argumenty przemawiające na korzyść stosowania mas bitumicznych zamiast kostki brukowej do budowania ścieżek rowerowych:

1. Komfort jazdy:

• Ścieżka z masy bitumicznej jest wygodniejsza do jazdy - z raportu Umwelt - und Prognose - Institut e.V. "UPI-Bericht 41" wynika, że rowerzysta jadący po nawierzchni z kostki brukowej napotyka o 30% (dotyczy kostki niefazowanej) lub o 40% (dotyczy kostki fazowanej) większe opory toczenia niż w przy jeździe po nawierzchni asfaltowej. Dodatkowo ze ścieżek rowerowych korzystają również osoby poruszające się na rolkach, hulajnogach, deskorolkach i dla nich poruszanie się po kostce jest niezwykle uciążliwe.
  
  
• Ścieżka z masy bitumicznej jest bezpieczniejsza - nawierzchnia z kostki niefazowanej oznacza się o wiele mniejszą przyczepnością niż asfalt drogowy, co ma wpływ na dłuższą drogę hamowania i większe promienie skrętu zwłaszcza w trudnych warunkach atmosferycznych. Nawierzchnia z kostki (w szczególności) fazowanej powoduje uciążliwe wibracje szkodzące zdrowiu, bóle rąk i stawów. Stwierdzono to w badaniu przeprowadzonym przez Polską Akademię Nauk wraz z firmą Bruel&Kjaer na zlecenie warszawskiego urzędu miejskiego. W badaniach dotyczących wpływu jazdy po kostce na rowerzystów udowodniono, że parametr VTV określający uśrednioną wartość przyspieszenia drgań oddziałujących na człowieka (jednostka miary m/s2) może przekraczać dopuszczalne normy określone w dyrektywie EU 2002/44/EC. W przypadku badań drgań wpływających na rowerzystę, chodzi o wpływ na ramiona i ręce rowerzysty. Badania drgań przeprowadzono na kilku rodzajach nawierzchni, a parametr drgań VTV wynosi odpowiednio:

- 3,4 - nowy asfaltobeton stosowany na ulicach,
- 6,7 - kostka betonowa (polbruk),
- 6,8 – polbruk niefazowany na drodze obfitej w krawężniki,
- 4,6 - polbruk niefazowany (bez obciętych krawędzi).

Wynika z tego, że współczynnik VTV nawet dla kostki niefazowanej oscyluje lub przekracza wartość 5 m/s2, co zagraża zdrowiu. Dyrektywa unijna zaleca, aby już przy wartościach powyżej 2,5 próbować ograniczać drgania.

Te dwa przedstawione argumenty pokazują jak niekorzystne dla komfortu jazdy są ścieżki wybudowane z zastosowaniem kostki brukowej. Efektem tego jest częsty widok rowerzystów poruszających się ulicami, mimo że obok biegnie brukowana ścieżka rowerowa. Przykładem takich doświadczeń mogą być miasta Europy Zachodniej, w których istnieje rozbudowana sieć ścieżek rowerowych (np. Berlin), ale i miasta w Polsce (Gdańsk, Warszawa), w których zarządcy dróg zauważywszy ten fakt i postulaty rowerzystów zmienili technologię budowy ścieżek i stosują masy bitumiczne. Uczmy się o od bardziej doświadczonych wieloletnim projektowaniem i eksploatacją dróg rowerowych. Kostka betonowa w ogóle nie jest stosowana np. w Holandii, Danii, Szwecji czy Finlandii. Są już pozytywne przykłady także w Polsce.

Prośbę dotyczącą zmiany materiału, z jakiego miałaby być wykonana ścieżka wzdłuż drogi obwodowej jest podyktowana nie tylko argumentami dotyczącymi komfortu jazdy. Podczas konferencji prasowej w Urzędzie Miasta z dnia 21.09.2010 roku w trakcie, której podpisano umowę z wykonawcą drogi obwodowej miasta, firmą MOTA-ENGIL S.A. przedstawiciel FRP zapytał wykonawcę o możliwość zmiany technologii wykonania ścieżek rowerowych wzdłuż budowanej obwodnicy. Pytanie dotyczyło oczywiście zmiany kostki brukowej na masę bitumiczną, a było poprzedzone krótką informacją na temat zalet mas bitumicznych i uciążliwości kostki brukowej. Wykonawca odpowiedział, że jeżeli inwestor sobie tego zażyczy, to jest możliwość budowy ścieżki z masy bitumicznej. Prezydent Robert Choma w takiej sytuacji powiedział, że skoro wykonawca potwierdza taką możliwość, to będziemy z nim o tym rozmawiać. Nawiązując do wypowiedzi przedstawiciela wykonawcy i deklaracji Prezydenta prosimy o zastosowanie masy bitumicznej do budowy ścieżek rowerowych wzdłuż obwodnicy.

2. Koszt wykonania

Ścieżka z asfaltu jest od 10% do 25% tańsza od ścieżki z kostki polbrukowej. Koszt wykonania z kolorowej masy bitumicznej jest porównywalny. Przyjmując orientacyjną cenę 100 zł kosztu budowy 1 metra kwadratowego ścieżki i uwzględniając ww. procent minimalna oszczędność wynosi minimum 10 zł na każdym 1 m2 ścieżki. Budowa jednego kilometra ścieżki o dwumetrowej szerokości daje, więc ok. 20 tys. zł zmniejszenia nakładów finansowych. W przypadku budowanej obwodnicy mamy do czynienia ze ścieżkami o długości ok. 6,0 km i potencjalnymi oszczędnościami w wysokości ok. 120 tys. zł z tytułu zastosowania technologii wykorzystującej masy bitumiczne. Budowane są obecnie także ścieżki z kostki brukowej w innych rejonach miasta (np. ul. Ofiar Katania, Lwowska), gdyby zastosowano wnioskowaną przez nas masę bitumiczną można by spodziewać się kolejnych dziesiątków tys. zł oszczędności. W dobie dużych inwestycji w mieście i ograniczeń finansowych budżetu miasta powinno się z takich możliwych oszczędności korzystać. Tym bardziej, że nie są one związane z gorszym jakościowo wykonaniem inwestycji, a w wprost przeciwnie – ścieżki rowerowe byłyby wygodniejsze i lepszej jakości, o co wnioskujemy.

3. Trwałość mas bitumicznych

Ścieżki z kostki brukowej charakteryzują się wątpliwą trwałością wykonania nawierzchni. Powstają, bowiem nierówności na wskutek wymywania podsypki kostki brukowej oraz często złej jakości wykonania. W szczelinach dzielących poszczególne kostki często wyrasta trawa, której korzenie również mają zły wpływ na stan polbruku. Prawidłowo ułożony asfalt lub kolorowa masa bitumiczna przy niewielkich naciskach przetrwa w dobrym stanie zdecydowanie dłużej.

Powołanie Komisji ds. Infrastruktury Rowerowej.

Powyższe argumenty przemawiające na korzyść mas bitumicznych stosowanych do budowy ścieżek rowerowych są powszechnie znane i są powodem starań rowerzystów oraz stowarzyszeń je reprezentujących, aby zarządcy dróg projektowali ścieżki rowerowe spełniające jakościowe standardy spełniające oczekiwania rowerzystów.

Dlatego też jednym z zadań komisji byłoby opracowanie i wdrożenie przez Prezydenta „Zarządzenia dot. standardów planowania, projektowania i budowania ścieżek rowerowych” wykorzystując do tego istniejące już wzorce.

Do zadań komisji powinno także należeć opiniowanie planów miasta dotyczących modernizacji lub budowy nowej infrastruktury komunikacyjnej uwzględniającej budowę sieci ścieżek rowerowych. W celu zwiększenia rangi prac komisji jej skład powinny stanowić zainteresowane stowarzyszenia oraz urzędnicy miasta mający uprawnienia do podejmowania stosownych decyzji i radni miasta. Komisja powinna też mieć uprawnienia do sprawdzania, czy budowane ścieżki są wykonywane zgodnie z zarządzeniem.

Apel dotyczący powołania komisji adresowaliśmy już wcześniej do Prezydenta i Rady Miasta w piśmie z dnia 02.12.2010 roku dotyczącym „Śródmiejskiej ścieżki pieszo-rowerowej”. Sprawa związana była z budową ścieżki oraz kładki na Sanie, ale przy okazji wnioskowaliśmy o powołanie komisji biorąc pod uwagę zaniedbania w budowie infrastruktury rowerowej. Chcieliśmy tym sposobem zainicjować zaangażowanie mieszkańców w proces konsultacji społecznych. Mieliśmy nadzieję, na zrozumienie ze strony Prezydenta. Uważamy bowiem, że opinie mieszkańców, co do ich potrzeb inwestycyjnych, także w zakresie budowy ścieżek rowerowych są cennymi uwagami dla urzędników miejskich. Niestety na nasz wniosek nie otrzymaliśmy w ogóle odpowiedzi.

Przy okazji tego pisma prosimy o informację, w jakich latach można się spodziewać budowy wnioskowanej przez FRP kładki na Sanie. Niestety dla zadania nie przyznano na 2011 rok funduszy na opracowanie dokumentacji mimo wcześniejszych zapewnień. O tym, jakie udogodnienie stanowiłaby kładka na Sanie dla rowerzystów chcących udać się na drugą stronę miasta przekonywaliśmy w poprzednich pismach dotyczących inicjatywy związanej ze „Śródmiejską ścieżką pieszo-rowerową” – głównym powodem jest ograniczone bezpieczeństwo korzystania z istniejących mostów.

Powołanie przez Prezydenta pełnomocnika ds. infrastruktury rowerowej

Urzędnik o odpowiednich kompetencjach i zakresie zadań związanych z budową infrastruktury rowerowej powinien ułatwić kontakt z Urzędem Miasta oraz podległym mu Zarządem Dróg Miejskich. Przedstawiciele rowerzystów kierowaliby w pierwszej kolejności zapytania do urzędnika-koordynatora zadań związanych z budową ścieżek rowerowych. Poprzez niego mogłyby być załatwiane formalności związane z planowaniem, projektowaniem i nadzorem budowy ścieżek rowerowych. Zakres zadań i forma współpracy oczywiście jest kwestią dyskusji, także w ramach Komisji ds. Infrastruktury Rowerowej.

Prosimy o wspólne spotkanie Prezydenta, Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich, przedstawicieli Rady Miasta z zainteresowanymi stowarzyszeniami. Ukłon w stronę słabszych użytkowników infrastruktury drogowej byłby wyrazem potrzebnych w wielu kwestiach konsultacji społecznych. Prace komisji i stosowane standardy wykonywania ścieżek rowerowych mogą zaowocować większą popularnością korzystania z komunikacji rowerowej dzięki większej akceptacji przyjętych rozwiązań odpowiadających zapotrzebowaniom użytkowników. Ponadto funkcjonowanie wnioskowanej przez nas komisji mogłyby być zachętą dla mieszkańców do aktywnego udziału w życiu miasta, angażując ich w jego rozwój.

Prosimy o odpowiedź, bądź spotkanie zmierzające do pozytywnego rozpatrzenia naszych wniosków.

Z poważaniem
Członkowie Stowarzyszenia
Forum Rozwoju Przemyśla

Do wiadomości:
1.Zarząd Dróg Miejskich.
2.Przewodniczący Rady Miasta
3.Towarzystwo Ulepszania Miasta
4.Przemyskie Towarzystwo Cyklistów
5.A/a

Powiązane artykuły:

• Ścieżka pieszo-rowerowa z Zasania na Stare Miasto z kładką na Sanie
• Koncepcja "Śródmiejskiej Ścieżki Pieszo-Rowerowej" przedstawiona PKP
• Kładka pieszo-rowerowa wnioskowana do Wieloletniego Planu Inwestycyjnego
• Dokumentacja projektowa Śródmiejskiej Ścieżki Pieszo-Rowerowej ujęta w WPI